با توجه به اهمیت ویژه ترانسفورماتور ها، نگهداری آن ها از مسایل مهم در صنعت برق است و در صورت صدمه دیدن ترانسفورماتور، هزینه بالا و خاموشی طولانی مدت مشکل زا خواهد بود. در روند تعمیر ترانسفورماتور، توجه به اجزای تشکیل دهنده این تجهیز مهم و صنعتی بسیار حائز اهمیت و مهم است
اضافه بار
در صورتی که اضافه ولتاژ شبکه، باعث بالا رفتن ولتاژ رسانا ها نسبت به بدنه و یا نسبت به فاز دیگر به مقداری بیش تر از استقامت عایق یا استقامت دی الکتریک گردد، در عایق قوس الکتریکی رخ می‌دهد و عایق خاصیت خود را از دست می‌دهد. در ادامه این روند، اگر ولتاژ بالا به صورت مداوم برقرار گردد، جریان نشتی عایق به تدریج بیشتر شده و دمای عایق بالا می‌رود و در نهایت باعث آسیب دیدن آن می‌گردد. البته در این شرایط باید کلید های حفاظتی ترانسفورماتور وارد عمل شوند. اگر بار ترانسفورماتور بالا رود به علت تولید حرارت در ترانسفورماتور باعث پارگی رسانا ها در نقاط ضعیف ترانسفورماتور می‌شود که این مورد بیشتر در ترانسفور ماتور هایی با سیم پیچ زیگزاگ در نقطه اتصال اتفاق می‌افتد. برای جلوگیری از خسارت ناشی از اضافه ولتاژ های گذرای خارجی مانند صاعقه، مناسب ترین راه نصب برقگیر می‌باشد.
آسیب مکانیکی
در اثر عواملی همچون حمل نادرست ترانسفورماتور با جرثقیل و یا هر وسیله دیگر، به علت تکان های شدید، هسته ترانسفورماتور که بر روی بدنه ثابت شده است جابه‌جا شده و باعث پارگی اتصال رسانا ها می‌گردد. همچنین اگر اتصال کوتاهی در ورودی یا خروجی ترانسفورماتور اتفاق افتد رسانا های ترانسفورماتور بر اثر اتصالی، نیرو های زیادی به یکدیگر وارد می‌نمایند. این نیرو ها ممکن است باعث پارگی رسانا‌ها و یا خرابی عایق خشک ترانسفورماتور گردد.
افزایش دما
افزایش دمای داخلی ترانسفورماتور به میزان بیشتر از حد تحمل عایقی ترانسفورماتور موجب آسیب دیدگی آن می‌گردد. در صورت بالا رفتن دما، هدایت عایق ها بر خلاف رسانا ها بیشتر می‌شود و جریان نشتی بیش از حد در عایق باعث سوختن ترانسفورماتور می‌گردد. یکی از دلایل افزایش دمای ترانسفورماتور، بالا رفتن دمای محیط است. دمای شرایط کاری برای دریافت قدرت نامی، توسط سازنده تعیین می‌گردد. همچنین باید میزان کاهش قدرت به ازای افزایش دما نیز به وسیله سازنده بیان شود. برای رفع این مشکل می توان از سیستم خنک کننده با کارایی بالاتری استفاده کرد.
پیری ترانسفورماتور
وقتی ترانسفورماتور به مدت طولانی در شبکه مورد استفاده قرار گیرد، عایق خشک ترانسفورماتور کم کم خاصیت اولیه خود را از دست می‌دهد که حتی با تعویض روغن هم دیگر به حالت اولیه بر نمی‌گردد. عمر مفید ترانسفورماتور معمولا از طرف شرکت سازنده اعلام می گردد. استفاده از لوازمی مثل روغن ترانسفورماتور مرغوب و واشر های مناسب جهت آب بندی در بالا بردن عمر ترانسفورماتور بسیار موثر است.
مشکل در روغن ترانسفورماتور
اگر سطح روغن در داخل ترانسفورماتور کاهش یابد و به جای آن هوا در داخل تانک ترانسفورماتور نفوذ کند، با توجه به پایین بودن استقامت الکتریکی هوا نسبت به روغن قوس الکتریکی رخ می‌دهد. بازدید های دوره‌ای و مداوم از ترانسفورماتور می تواند در این خصوص راهگشا باشد. ارتفاع روغن در شیشه روغن، خیسی روی درپوش، رادیاتور ها و زیر ترانسفورماتور معیار مناسبی از آگاهی نشت روغن می‌باشد.
نفوذ رطوبت
وجود ذرات آب در روغن به شدت استقامت الکتریکی روغن ترانسفورماتور را کاهش می‌دهد که باعث بروز قوس در روغن ترانسفورماتور می‌شود. نمونه برداری و تست روغن ترانسفورماتور ها در دوره های از پیش تعیین شده اطلاع دقیقی از نفوذ رطوبت به داخل تانک ترانسفورماتور فراهم می‌کند.
آلودگی روغن ترانسفورماتور
طی دوره کاری ترانسفورماتور با توجه به گردش روغن در بین رسانا ها و هسته، روغن کهنه می‌شود و نیز ذراتی از سطح آن ها کنده می‌شود که این ذرات به صورت لجن در ته تانک ترانسفورماتور انباشته می‌گردند. در ادامه وجود ذرات در روغن موجب کاهش استقامت الکتریکی روغن می‌گردد. تست روغن به صورت برنامه ریزی شده روش مناسبی برای پی بردن به وجود آلودگی روغن ترانسفورماتور است.
روغن ترانسفورماتور باعث انتقال حرارت و عایق جریان الکتریسیته می باشد. در بین سیم پیچ ها، در بین ورقه ها و در اطراف هسته و اتصالات درونی به عنوان عایق عمل می کند و از اتصال کوتاه جلوگیری می کند. در ولتاژ های بسیار بالا احتمال اتصال کوتاه به دلیل پرش جریان وجود دارد که روغن با حفاظت خود از این اتفاق جلوگیری می کند. گاهی هسته ترانسفورماتور در زمان تشکیل میدان مغناطیسی در بخش های مختلف به شدت گرم می شود و باعث ذوب شدن سیم پیچ می شود و در نتیجه ترانس از کار می افتد. بخاطر همین امر بدنه ترانسفورماتور را به صورت پره دار می سازند تا گرما سریع تر به هوای آزاد منتقل شود.
بدون دیدگاه